Wskaźnik EP co to jest?
Wskaźnik EP jest wartością, która przedstawia roczne zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną. Wskazuje on roczną ilość energii potrzebnej do użytkowania obiektu w przeliczeniu na m2 powierzchni ogrzewanej. Wskaźnik EP jest głównym parametrem, który obliczany jest w świadectwie charakterystyki energetycznej i jest on przedstawiony w świadectwie energetycznym na charakterystycznej kolorowej skali. Z tego artykułu dowiesz się między innymi:
- czym dokładnie jest wskaźnik EP,
- jak oblicza się wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP,
- co wpływa na wielkość i jak zmniejszyć wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP,
- jaka powinna być maksymalna wartość Wskaźnika EP dla budynku jednorodzinnego,
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP odzwierciedla ilość energii pozyskanej bezpośrednio ze źródeł naturalnych, która jest niezbędna do zaspokojenia potrzeb energetycznych budynku w skali roku. EP uwzględnia wszystkie etapy dostarczania energii, od wydobycia surowców, poprzez ich przetwarzanie i transport, aż po dostarczenie do użytkownika końcowego.
Wskaźnik EP jest istotny dla oceny ekologicznej efektywności budynku, ponieważ uwzględnia ich wpływ na środowisko naturalne, związany z wykorzystaniem zasobów energetycznych.
Jak obliczyć wskaźnik EP?
Wskaźnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej EP oblicza się poprzez wymnożenie wartości wskaźnika zapotrzebowania budynku w energię końcową (EK), która uwzględnia straty związane z dostarczeniem i przetworzeniem energii oraz współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej dla systemów technicznych (wi)
EP=EK×wi
W dalszej części artykułu przedstawiono czym są te dwa parametry wpływające na wielkość wskaźnika EP
Współczynnik nieodnawialnej energii pierwotnej wi
Wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii dla systemów technicznych wi brane pod uwagę do obliczeń Wskaźnika EP w świadectwach charakterystyki energetycznej przyjmowane są na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.
Poniżej przedstawiono wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej dla energii wytwarzanej w budynku:
oraz energii dostarczanej do budynku z ciepłowni i elektrowni:
Im większa wartość współczynnika nieodnawialnej energii pierwotnej wi tym wyższa wartość wskaźnika EP. Dlatego chcąc mieć niski wskaźnik EP zaleca się stosować źródła odnawialnej energii tj. Energia słoneczna, wiatrowa lub geotermalna. Dobre wyniki uzyskujemy gdy zastosujemy w budynku kotły na biomasę (np. pellet drzewny). Najgorsze wyniki wskaźnika EP uzyskamy, gdy budynek ogrzewamy prądem elektrycznym z sieci.
Niewątpliwie warto zwrócić uwagę na to, że współczynnik wi przyjmowany jest na podstawie tabel zawartych w rozporządzeniu co niesie za sobą pewne niebezpieczeństwo manipulacji ze strony ministerstwa, które może ukierunkować rozwój budownictwa we wskazanym przez siebie kierunku.
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową (EK) określa całkowitą ilość energii zużywanej przez budynek w ciągu roku na potrzeby ogrzewania, chłodzenia, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej, wyrażoną w kWh na m2.
W odróżnieniu od wskaźnika energii użytkowej (EU), EK uwzględnia straty wynikające z efektywności systemów technicznych, takich jak piece, kotły, pompy ciepła i systemy wentylacyjne.
Wskaźnik energii końcowej odzwierciedla rzeczywiste zużycie energii dostarczanej do budynku, co ma bezpośrednie przełożenie na rachunki za nią. Na jego wartość wpływają zarówno techniczne parametry urządzeń, jak i sposób ich użytkowania oraz konserwacji.
Wskaźnik EK oblicza się poprzez wymnożenie Wskaźnika zapotrzebowania budynku w energię użytkową (EU) przez parametry sprawności systemu ogrzewania, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody (η)
EK=EU×η
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową (EU) określa ilość energii niezbędnej do zapewnienia komfortu cieplnego i zapotrzebowania w ciepłą wodę użytkową w budynku przez cały rok, wyrażoną w kWh na m2. Obejmuje energię potrzebną do ogrzewania, chłodzenia, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Wskaźnik EU jest kluczowy dla oceny efektywności energetycznej budynku, ponieważ odzwierciedla rzeczywiste potrzeby energetyczne użytkowników. Ten współczynnik jest czystą energią potrzebną do użytkowania budynku a jego wartość zależy od wielu czynników, takich jak:
- rodzaj i konstrukcja ścian, stropów, dachu,
- termoizolacja zastosowana w budynku, w tym szczelność okien i drzwi,
- rodzaj wentylacji,
- powierzchnia ogrzewana lub chodzona,
- kubatura przestrzeni ogrzewanej,
- mostki termiczne,
- charakterystyka klimatyczna regionu,
- i inne
Im niższy poziom wskaźnika EU, tym lepiej. Oznacza to bowiem, mniejsze straty ciepła z budynku. W przypadku budownictwa tradycyjnego wskaźnik energii użytkowej wynosi zazwyczaj powyżej 40 kWh/m2/rok, budownictwa energooszczędnego — poniżej 40 kWh/m2/rok, z kolei w budownictwie pasywnym — poniżej 15 kWh/m2/rok.
Ile powinien wynosić wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP dla nowego budynku jednorodzinnego?
Zgodnie z obowiązującymi od 2021 r. normami wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną (EP) dla nowego lub modernizowanego budynku nie powinien przekraczać 70 kWh/(m²·rok). Ta wartość, która przez lata była systematycznie obniżana, ma na celu promowanie budownictwa energooszczędnego i zmniejszenie emisji CO2. W efekcie dzięki niej budynki generują niższe koszty eksploatacji oraz mają mniejszy wpływ na środowisko.
Jak obniżyć wartość wskaźnika EP
Obniżenie wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną możliwe jest poprzez m.in.:
- zmniejszenie strat ciepła poprzez przegrody budowlane i wentylację np. docieplenie ścian, wymianę stolarki,
- poprawę sprawności instalacji technicznych np. ocieplenie rur instalacyjnych,
- zmianę surowca energetycznego (źródła ciepła) np. wymiana starego kotła.
Bardzo dobre efekty przynosi zastosowanie instalacji ekologicznych bazujących na odnawialnych źródłach energii.
Co jeśli wskaźnik EP dla nowego domu jest większy niż 70 kWh/m2rok
Według informacji zawartych na stronie Ministerstwa Rozwoju i Technologii, budynek dla którego składany jest wniosek o pozwolenie na użytkowanie powinien spełniać warunki określone w przepisach techniczno-budowlanych. Z uwagi na często zmieniające się przepisy, ocena tego na podstawie których przepisów aktualnych i przejściowych należy ocenić czy dany budynek spełnia warunki techniczne należy rozpatrywać indywidualnie.
Jeśli jednak nowobudowany budynek nie spełnia norm w zakresie ustalonych przepisów techniczno-budowlanych, należy taki budynek doprowadzić do stanu zgodnego z tymi przepisami.
Jednakże podkreślono, że w trakcie procedury zawiadomienia nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy lub wystąpienia z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na użytkowanie, nadzór budowlany sprawdza jedynie kompletność i prawidłowość złożonych w tym postępowaniu dokumentów.
Jednym z załączników jaki należy złożyć jest oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami.